Europa wspólnych wartości: Chrześcijańskie inspiracje w budowaniu zjednoczonej Europy
Kongres 2000 - doktoraty honoris causa

Troską Patriarchy Teoktysta jest to, aby Kościół prawosławny przyczyniając się do zachowania tożsamości narodowej umiał respektować etniczną i religijną specyfikę wszystkich mniejszości żyjących w Rumunii. Dlatego często podkreśla niepowtarzalną wartość każdej osoby ludzkiej, stworzonej na obraz Boży.
Wiek XX był także dla prawosławia czasem straszliwej próby. Niezliczona jest ilość nowych męczenników i wyznawców. Wystarczy wsłuchać się w to, co mówią dzisiaj w Rumunii wszyscy ci, co przeszli przez długie lata więzienia, często torturowani i poniewierani. W ciągu dziesięcioleci po rewolucji bolszewickiej nieporównanie więcej chrześcijan oddało życie za wiarę niż w ciągu pierwszych trzech stuleci po Chrystusie. Cierpieli w stanie milczącego i cierpliwego ogołocenia ze wszystkiego, które tradycja chrześcijańska nazywa kenozą. Milczenie męczenników XX w. ma większą wymowę niż wszystkie ludzkie słowa. Jest ono przejmującym świadectwem wzywającym do pojednania. Prawdziwi męczennicy promieniują duchem przebaczenia i współczucia. Nie osądzają i nie potępiają. Jest to wielka lekcja dla nas wszystkich.

Wielce Błogosławiony Patriarcho,
Dostojni Goście z Rumunii!
Drodzy Ojcowie, Siostry i Bracia w wierze!

Niech mi wolno będzie wyrazić na koniec tej laudacji jak najszczersze życzenia. Nie znajduję słów bardziej trafnych i pięknych niż te, które Jan Paweł II wypowiedział półtora roku temu w Bukareszcie. Oto one: „Wasz kraj, Rumunia, pogranicze między latinitas i Bizancjum, może stać się ziemią spotkania i wspólnoty. Przepływa przez nią majestatyczny Dunaj, który nawadnia regiony Wschodu i Zachodu. Niech zatem Rumunia potrafi, jak ta rzeka, tworzyć więzi porozumienia i wspólnoty między różnymi narodami...!”.
My wszyscy dzisiaj zebrani w Aula Magna katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego z okazji nadania tytułu doktora honoris causa W.B. Patriarsze życzymy także, aby na ziemi rumuńskiej Wschód i Zachód mogły się spotykać w duchu braterstwa. Jako miejsce spotkania i dialogu, niech Kościół Chrystusa w waszym kraju odnajduje pełną mądrości odpowiedź na wyzwania i poszukiwania dzisiejszego świata. Niech odsłania piękno chrześcijaństwa bardziej pojednanego i przyjaznego wobec wszystkich ludzi!

Ks. prof. dr hab. Wacław Hryniewicz