Europa wspólnych wartości: Chrześcijańskie inspiracje w budowaniu zjednoczonej Europy
Kongres 2000 - doktoraty honoris causa

Kiedy mój ojciec zmarł w 1964 r., biskup złożył nam wizytę, ale zatrzymał się przed bramą synagogi. Zobaczywszy go poprosiłem, by wszedł, ale on grzecznie mi odpowiedział, że nie może, ponieważ nie ma na to pozwolenia. Jednakże podczas procesji żałobnej nakazał, aby we wszystkich kościołach dzwoniły dzwony. Tymczasem wraz z papieżem Wojtyłą runął mur. Za Jana Pawła II po raz pierwszy papież wszedł do synagogi. Trudno sobie wyobrazić emocję, której doświadczyłem, kiedy owego przedpołudnia 13 kwietnia 1986 r., dokładnie o godzinie siedemnastej weszliśmy razem do Wielkiej Synagogi: papież w towarzystwie kardynałów, biskupów i prałatów, a ja w towarzystwie rabinów i innych przedstawicieli wspólnoty żydowskiej...”
Ta historyczna wizyta była zarówno zasługą papieża Jana Pawła II, jak również rabina Elio Toaffa, który z właściwą sobie delikatnością przygotował wspólnotę żydowską do tego wielkiego wydarzenia. Dzięki temu spotkaniu upadło wiele murów dzielących obie społeczności religijne. Rozpoczął się proces wzajemnego poznawania się i szacunku jednych wobec drugich.
Uczestniczymy dzisiaj w doniosłej uroczystości nadania doktoratu honoris causa tak wielce zasłużonemu dla idei dialogu, wzajemnego szacunku i pojednania Naczelnemu Rabinowi Rzymu Elio Toaffowi. Przed południem modliliśmy się wspólnie – żydzi, chrześcijanie, muzułmanie na Majdanku, miejscu kaźni wielu tysięcy niewinnych ludzi, wśród nich w większości żydów. Nas ludzi wierzących łączy wspólna wola bycia zaczynem pokoju dla całej ludzkości. Dzięki wysiłkom na rzecz dialogu i porozumienia nas ziemski glob może stać się – używając poetyckiego określenia Romana Brandstaettera – „ogrodem wiszącym w przestworzach”.
Kończąc moje wystąpienie pragnę w imieniu całej naszej społeczności uniwersyteckiej wyrazić panu Profesorowi Elio Toaffowi serdeczne podziękowanie za wielki wkład w rozwój dialogu Żydowsko-chrześcijańskiego, który na trwałe zapisał się w historii naszych czasów.


Ks. prof. dr hab. Ryszard Rubinkiewicz
Fragmenty laudacji